Komunikat w sprawie adopcji dzieci z Ukrainy przebywających na terytorium RP w wyniku konfliktu zbrojnego w ich kraju, sporządzony na podstawie noty Ambasady Ukrainy w RP oraz noty informacyjnej Stałego Biura HCCH, przekazanych przez Departament Polityki Rodzinnej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej:

• W obliczu trwającego w Ukrainie konfliktu zbrojnego, wyjazd dzieci z kraju był konieczny dla zapewnienia im bezpieczeństwa i niezbędnej troski, a ich powrót do ojczyzny zostanie objęty szczególną kontrolą, gdy sytuacja będzie wystarczająco bezpieczna.
• Ukraina podejmuje wszelkie starania, aby żadne dziecko poza Ukrainą nie było nielegalnie adoptowane lub adoptowane przez cudzoziemców bez zgody Ukrainy i obecnie nie rozważa zmiany lub uproszczenia procedury adopcji. Nie udziela również zezwoleń na adopcję dzieci przez cudzoziemców.
• W odniesieniu do wszelkich adopcji międzynarodowych dzieci będących uchodźcami lub dzieci przesiedlonych za granicę w wyniku zamieszek w ich kraju, takich jak konflikt zbrojny, należy zachować szczególną ostrożność, która ma na celu m.in. uniknięcie sytuacji, w której dziecko zostaje bezpodstawnie umieszczone u potencjalnych rodziców adopcyjnych i rozpoczyna się proces nawiązywania więzi i integracji, lecz następnie musi zostać przerwany w związku z pojawieniem się przeszkód prawnych lub nieprawidłowości. Taka sytuacja może stanowić poważne zagrożenie dla dobra dziecka, rodziny pochodzenia oraz przyszłych rodziców adopcyjnych.
• W sytuacjach spowodowanych konfliktem zbrojnym pierwszeństwo muszą mieć starania na rzecz ponownego połączenia przesiedlonego dziecka z rodzicami lub członkami rodziny.
• Jak zauważa UNICEF, adopcja nie powinna mieć miejsca w trakcie sytuacji nadzwyczajnych bądź natychmiast po ich zakończeniu.

Z uwagi na powyższe konfliktu zbrojnego nie należy wykorzystywać jako uzasadnienia dla przyśpieszenia adopcji międzynarodowych lub dla obchodzenia bądź lekceważenia międzynarodowych standardów i istotnych zabezpieczeń na rzecz bezpiecznej adopcji.